Notitie:Wat is het verschil tussen de registers voor Kerk en Pui?
Wat is het verschil tussen de registers voor Kerk en Pui?
In 1578 werd bepaald dat de ondertrouw en het daarop volgende huwelijk voor iedereen, ongeacht welk kerkgenootschap men aanhing, verplicht werd gesteld. Er werd echter wel uitgegaan van twee verschillende groeperingen met daarbij verschillende bijbehorende handelingen die moesten worden verricht. Die verschillende handelingen uiten zich ook in verschillende registers.
De ene groep was de groep bestaand uit Nederduits-Gereformeerden, de bevoorrechte kerk. Inschrijving van de ondertrouw vond plaats in een zogenaamd kerk-register. Na inschrijving werden de namen van de trouwlustigen drie achtereenvolgende zondagen afgeroepen in de Oude en Nieuwe Kerk. Als er in die tijdspanne geen bezwaar werd gemaakt tegen het voorgenomen kon het paar enkele dagen volgend op de laatste afroeping trouwen in de Oude, Nieuwe of Waalse Kerk. Dit huwelijk in één van die drie Nederduits-Gereformeerde kerken werd gezien als wettig huwelijk. De serie ondertrouwregisters van de kerk loopt over de periode augustus 1578 tot en met mei 1795.
De andere groep bestond uit personen afkomstig uit de andere kerkgenootschappen: Rooms-Katholieken, Lutheranen, Joden, Doopsgezinden, Remonstranten etc. Deze groep wordt ook wel dissenters genoemd. Voor deze groep werden aparte registers gebruikt, zogenaamde pui-registers. Na inschrijving van de ondertrouw in het pui-register werden de namen van de trouwlustigen opgehangen aan de pui van het stadhuis. Hier kon iedereen die dat wilde lezen wie er wilde gaan trouwen en eventueel bezwaar maken. Als dat bezwaar niet gemaakt werd kon het huwelijk gesloten worden. De huwelijken van deze groep werden gesloten door de schepenen in het stadhuis. Voor deze groep gold dat alleen huwelijken gesloten in het stadhuis als wettig werden gezien. De serie ondertrouwregisters van de pui loopt over de periode februari 1581 tot en met mei 1795.